Τίτλος: τίτλος: Ατελείς κύκλοι
Καλλιτέχνης: Iulia Enkelana
Χώρα: Ρουμανία
Η Iulia Enkelana (ψευδώνυμο της Iulia-Maria Kyçyku) γεννήθηκε στο Βουκουρέστι σε
οικογένεια Αλβανών και Ρουμάνων. Αποφοίτησε από τη Σχολή Θεάτρου και
Κινηματογράφου του Πανεπιστημίου Babeș-Bolyai, με πτυχίο θεατρικών σπουδών. Επί
του παρόντος, παρακολουθεί ένα μεταπτυχιακό πρόγραμμα στην Κοινωνία, τα
Πολυμέσα και την Παράσταση – Οπτικές Σπουδές στο Κέντρο Αριστείας στις Σπουδές
Εικόνας του Πανεπιστημίου του Βουκουρεστίου.
Η Iulia έχει δημιουργήσει πολυάριθμες αξιόλογες ταινίες μικρού μήκους, μεταξύ των
οποίων οι “MATCH” (2023), “Prenaissance” (2023), “I had to pawn the diamond” (2020,
ex aequo νικητής του Φεστιβάλ SIMULTAN, επιλεγμένη στο Διεθνές Φεστιβάλ Indie
Κινηματογράφου της Πράγας και στη διαδικτυακή πλατφόρμα Retrospective of
Jupiter), “She blinks” (2021, το οποίο ήταν φιναλίστ στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου
της Κεφαλού και επιλέχθηκε για σημαντικά φεστιβάλ όπως το Διεθνές Φεστιβάλ
Κινηματογράφου Her, η διαδικτυακή πλατφόρμα Think Shorts, το Lift Off Global
Network και το Techirghiol Art Festival).
Επιπλέον, δημιούργησε την ταινία μικρού μήκους “The Absent City” το 2018, η οποία
επιλέχθηκε για προβολή στο Ridgefield Independent Film Festival και στο Inshort Film
Festival το 2019, ενώ έφτασε μέχρι τα ημιτελικά του Newark IFF Youth Festival.
Ως καλλιτέχνης, η Iulia εξερευνά τις λεπτές αποχρώσεις των συνδέσεων μεταξύ λέξεων
και εικόνων. Τα ενδιαφέροντά της περιστρέφονται γύρω από θέματα όπως η
ταυτότητα, η ατομική ελευθερία και η πολύπλοκη σχέση με τη μνήμη.
Το όραμα του καλλιτέχνη:
Θα ήθελα να κάνω ένα αφιέρωμα στους underground και avant-garde
κινηματογραφιστές, στους δημιουργούς που τόλμησαν να γυρίσουν ταινίες έξω από το
σύστημα, που ήταν αφοσιωμένοι στην τέχνη τους και βρήκαν τη δική τους
κινηματογραφική γλώσσα, ανεξάρτητα από όλα τα εμπόδια και τους λεγόμενους
κανόνες της κινηματογραφικής παραγωγής. Εμπνέομαι έντονα από τον Jonas Mekas,
για τον τρυφερό εθισμό του στην καταγραφή της ζωής του και για την προσέγγισή του
στη μνήμη και την ομορφιά, από τη Maya Deren, για τον τρόπο που αντιμετώπιζε τον
χρόνο, τον χώρο και τα όνειρα, καθώς και από τον Georges Meliès, για τα χειροποίητα
σκηνικά και τις καινοτόμες τεχνικές του. Θα ήθελα να επικεντρωθώ σε αυτή την
πλευρά της ιστορίας του κινηματογράφου, στο έργο εκείνων που αγαπούσαν(ν) τον
κινηματογράφο τόσο πολύ που τίποτα δεν μπορούσε να τους σταματήσει από το να
κάνουν τις ταινίες τους. Μια εναλλακτική ιστορία του κινηματογράφου, ένας
εναλλακτικός κανόνας που αποτελείται από ταινίες που συχνά χαρακτηρίζονται ως
ερασιτεχνικές ή πειραματικές λόγω της αντισυμβατικής αισθητικής και της
κινηματογραφικής τους γλώσσας.
Ως εκ τούτου, το έργο που προτείνω είναι μια ταινία μικρού μήκους για τη διαδικασία
της εντελώς ανεξάρτητης, χαμηλού/μηδενικού προϋπολογισμού κινηματογράφησης-
αποτυχημένα πλάνα που προκαλούνται από την ξαφνική αλλαγή του ηλιακού φωτός,
επικίνδυνα πειράματα όπως το κάψιμο χαρτιού στο ίδιο σου το σπίτι και οι λύσεις που
πρέπει να βρεις. Θα ήθελα να δείξω αυτή την παιχνιδιάρικη, πεισματική, δύσκολη, εν
μέρει αδέξια, περιορισμένη και ουσιαστικά δημιουργική πλευρά της κινηματογραφικής
δημιουργίας- την ομορφιά και τις προκλήσεις αυτής της τέχνης, τη δημιουργία των
κομματιών του παζλ.
Καταγράφω πάντα τη δουλειά μου και σπάνια διαγράφω ακόμα και τις αποτυχημένες
λήψεις, οπότε θα χρησιμοποιούσα υλικό από το δικό μου αρχείο, “πίσω από τα
παρασκήνια” ολοκληρωμένων, εν εξελίξει και εγκαταλελειμμένων έργων. Δεν θα το
δομούσα ως μια ταινία “πριν και μετά” – δεν θέλω να δείξω τα αποτελέσματα, παρά
μόνο ό,τι κρύβεται πίσω από τις οπτικές μεταφορές, τις αφηρημένες εικόνες και τα
trompe-l’oeils- σαν να λέω δημόσια ένα προσωπικό μυστικό.
Κείμενο επιμέλειας:
Ο καλλιτέχνης αυτός εστιάζει στις ταινίες που γυρίζονται εκτός συστήματος. Είναι ένα
ιδιαίτερα ενδιαφέρον θέμα για έναν καλλιτέχνη από ένα μέρος του κόσμου όπου οι
κρατικά εγκεκριμένες αφηγήσεις ήταν οι μόνες που έφταναν στο mainstream κοινό για
δεκαετίες. Ωστόσο, τα μεγάλα χρηματικά ποσά που απαιτούνται για την παραγωγή των
περισσότερων κινηματογραφικών ταινιών σημαίνουν ότι η παραγωγή δεν ελέγχεται
από τους καλλιτέχνες, ανεξάρτητα από το πόσο δημοκρατικοί ή ελεύθεροι πιστεύουν οι
πολίτες μιας χώρας ότι είναι. Όταν ο κινηματογράφος φτιάχνεται από εταιρείες των
οποίων η ύπαρξη δικαιολογείται από τα κέρδη, η καθαρότητα του οράματος σπανίως
είναι αδιαπραγμάτευτη.
Ως εκ τούτου, το έργο των υπόγειων και υποεκπροσωπούμενων καλλιτεχνών είναι
μοναδικά ενδιαφέρον, επειδή έχει αναπτυχθεί χωρίς να έχει μολυνθεί από τη
λογοκρισία ή τις εμπορικές πιέσεις. Ωστόσο, η έλλειψη πόρων, ενίοτε η έλλειψη καλής
κατάρτισης στην κινηματογραφική τεχνική ή η ανεπτυγμένη κατανόηση της γλώσσας
του κινηματογράφου μπορεί επίσης να καταστήσει τα έργα του απρόσιτα στο ευρύ
κοινό.
Επιλέγοντας να εξερευνήσει και να γιορτάσει αυτό που η ίδια περιγράφει ως “αυτή την
παιχνιδιάρικη, πεισματική, δύσκολη, εν μέρει αδέξια, περιορισμένη και ουσιαστικά
δημιουργική πλευρά της κινηματογραφικής δημιουργίας”, η Iulia Enkelana καλεί το
κοινό να ξαναδεί αυτό που μπορεί να ήταν ασαφές, δυσνόητο, ακατανόητο ή
αποξενωτικό. – Mary Kate O’Flanagan, επιμελήτρια