Τίτλος: Χαμένη Ελευθερία
Καλλιτέχνης: Jelena Gajinović
Χώρα: Σερβία
Η Jelena Gajinović είναι καλλιτέχνης πολυμέσων, το καλλιτεχνικό έργο της οποίας
επικεντρώνεται στην αναπαράσταση νέων (υβριδικών) χώρων καθώς και
ψηφιοποιημένου περιεχομένου που προσφέρει πολλές δυνατότητες ερμηνείας και
δημιουργίας μιας νέας πραγματικότητας. Αντιπαραθέτοντας, συγκρίνοντας ή
επεξεργαζόμενη με νέο τρόπο υλικά ψηφιακής προέλευσης και μεταφέροντας
αναλογικό φωτογραφικό υλικό μέσω ψηφιακών εργαλείων, διερευνά τις
αλληλεπιδράσεις και τη συνάφεια αυτών των οπτικών πληροφοριών. Η Jelena
ολοκλήρωσε το πτυχίο και το μεταπτυχιακό της στο Τμήμα New Media Art της
Ακαδημίας Τεχνών στο Novi Sad (Σερβία). Το 2019 ολοκλήρωσε το πρόγραμμα
ανταλλαγής στη Σχολή Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου του Πόρτο (Πορτογαλία).
Πραγματοποίησε εννέα ατομικές εκθέσεις και συμμετείχε σε περισσότερες από
πενήντα ομαδικές εκθέσεις.
Το έργο της συμμετείχε στα προγράμματα ‘On the roads of Serbian art 1923-2023’ Novi
Sad, Σερβία (2023), donumenta Artist in Residence Program – Art in Public Space ,
Regensburg, Γερμανία (2023), ‘Ars Electronica Garden’, Novi Sad, Σερβία (2021), ‘Young
Serbian Contemporary’, St. Επίσης, ήταν εισηγήτρια στο συνέδριο ‘Culture on the Palm –
Palm Culture’ (Novi Sad) και ‘Visual Transpositions of Identity and Space’ (Παρίσι) και
συν-συγγραφέας του εργαστηρίου ‘ID Places’ που πραγματοποιήθηκε στο Παρίσι στο
Πολιτιστικό Κέντρο της Σερβίας. Έργα της περιλαμβάνονται στη συλλογή του
Πανεπιστημίου του Novi Sad (Πρυτανεία), της Inclusive Gallery (Σερβία) και σε
ιδιωτικές συλλογές. Είναι μέλος της Ένωσης Καλών Καλλιτεχνών της Βοϊβοντίνα, της
Διεθνούς Ομοσπονδίας Δημοσιογράφων (IFJ) και της Ένωσης Δημοσιογράφων της
Σερβίας. Το 2020 απέκτησε την ιδιότητα του ανεξάρτητου καλλιτέχνη.
Το όραμα του καλλιτέχνη:
Εμπνέομαι από τα πουλιά, τα οποία παίζουν σημαντικό και συμβολικό ρόλο στις
ασπρόμαυρες ταινίες, όπως και στις έγχρωμες. Ενώ η απουσία χρώματος μπορεί να
φαίνεται ότι περιορίζει τον οπτικό αντίκτυπο των πουλιών, η σημασία τους στις
ασπρόμαυρες ταινίες δεν πρέπει να υποτιμάται. Είναι σημαντικό να μιλήσουμε για την
εμφάνιση και τη συμβολική σημασία των πτηνών σε διαφορετικούς πολιτισμούς. Στις
ασπρόμαυρες ταινίες, η αντίθεση μεταξύ φωτός και σκιάς μπορεί να τονίσει τον
συμβολισμό των πουλιών.
Οι κινηματογραφιστές μπορούν να χρησιμοποιήσουν αυτή την αντίθεση για να
τραβήξουν την προσοχή στα πουλιά και να τονίσουν τη σημασία τους σε μια σκηνή, γι’
αυτό και προσφέρω μια εκτύπωση από ακρυλικό γυαλί με πολλές στρώσεις που
προσθέτει βάθος στη σκηνή. Τα πουλιά σε αστικό περιβάλλον μπορούν να
χρησιμεύσουν ως σύμβολα περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης. Μπορούν να
χρησιμοποιηθούν για να τονίσουν θέματα διατήρησης, απώλειας οικοτόπων ή τις
επιπτώσεις της αστικοποίησης στην άγρια ζωή.
Η έκθεση των καρέ που δεν είναι ευθυγραμμισμένα δημιουργεί ένα εφέ κίνησης.
Η δεύτερη και η τρίτη πρόταση κινούνται προς την κατεύθυνση του ντανταϊσμού και
είναι πειραματικές ταινίες των αρχών του 20ού αιώνα. Το έργο “Χαμένη ελευθερία”
είναι μια σωματικά πολυεπίπεδη φωτογραφία.
Κείμενο επιμέλειας:
Πάντα έχω κάτι για τις παλιές γραφομηχανές. Για κάποιο λόγο αισθάνομαι ότι το να
γράφω σε αυτές είναι πιο εμπνευσμένο από το να γράφω στα σημερινά πληκτρολόγια
των υπολογιστών, ή ίσως στα εικονικά πληκτρολόγια, αν και δεν έγραφα πραγματικά
στις παλιές παλαιότερα. Ίσως επειδή μου δίνει την αίσθηση ενός μουσικού οργάνου, ο
καθένας μπορεί να μάθει να παίζει πιάνο, αλλά δεν είναι πολλοί αυτοί που μπορούν να
γίνουν επαγγελματίες πιανίστες και ακόμη λιγότεροι πρόκειται να γίνουν συνθέτες.
Μπορούμε να εφαρμόσουμε το ίδιο και στις γραφομηχανές- ο καθένας μπορεί να
πληκτρολογήσει, αλλά λίγοι είναι αυτοί που τις χρησιμοποιούν για να
δημιουργήσουννέο υλικό, άρθρα, μυθιστορήματα ή σενάρια. Χωρίς το μαγικό κουμπί
“backspace”, πρέπει να είστε πολύ πιο συγκεντρωμένοι σε αυτό που πρόκειται να
πληκτρολογήσετε, κάθε λάθος μετράει. Δεν ξέρω αν αυτό ήταν ένα κίνητρο για να είσαι
προσεκτικός ή περισσότερο μια απειλή για να το σκεφτείς δύο φορές πριν
πληκτρολογήσεις οποιαδήποτε πρόταση. Χωρίς τη σύνδεση στο διαδίκτυο, νομίζω ότι
υπήρχε περισσότερος χρόνος για να επικεντρωθεί κανείς στο σενάριο από το να
αποσπάται η προσοχή του από τις ειδοποιήσεις ή να παίρνει περισσότερο χρόνο από
όσο χρειάζεται για να αναζητήσει έναν όρο ή ορισμό στο Google. Ο πιο όμορφος φόρος
τιμής στον κινηματογράφο για τις γραφομηχανές εισήχθη στην ταινία Atonement του
Joe Wright (2007), όταν ο Dario Marianelli χρησιμοποίησε τον ήχο της γραφομηχανής
στο κύριο soundtrack της ταινίας, γεγονός που μετέτρεψε αυτά τα “τικ” από ένα απλό
ηχητικό εφέ σε κάτι που περιστρέφεται στην ταινία. – Andrew Mohsen, επιμελητής